Başkasının adına ünlü/ünsüz sahte hesap açmak ve bir başka kişiye hakaret etmenin cezası nedir?
TCK 135. Maddesi bir takım kişisel verilerin kaydedilmesi konusunda şöyle der:
“ (1) Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Kişilerin siyasî, felsefî veya dinî görüşlerine, ırkî kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlâkî eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.” Kişinin fotoğrafı, kimlik bilgileri, kişisel e-posta hesabı, meslek bilgileri kişisel verilere dahildir. Bunun yanı sıra TCK verileri hukuka aykırı olarak verme ve ele geçirme konusunda şunları söylemektedir:
“Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” Bir kişinin adına sahte hesap oluşturularak tanıdığı kişiler nezdinde hile ile yanılgıya sebep olunmuş, adına hileli işlemler yapılmış ve menfaat elde edilmiş olabilir. TCK 157’e göre dolandırıcılık hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak olarak tanımlanmıştır. Bunun yanında; suç oluşturan fiilin bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi halinde suçun nitelikli olarak tanımlandığı ifade edilir ve TCK 158’e göre iki yıldan yedi yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur . Ayrıca hapis cezasının alt sınırı üç yıldan, adlî para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.
Bir başkasının Facebook şifresini çalmanın ve kişiyi toplum nezdinde küçük düşürmenin cezası nedir? Bu gibi bir olayla karşı karşıya kalan kimselerin ne yapması gerekir?
Oluşturulan sahte profil hesaplarında ya da gruplarda kişinin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek yazılar da yer alabilmektedir. Hakaret suçunu TCK Madde 125 ‘de şöyle dile getirilmiştir:
“(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilât ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun; a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, b) Dinî, siyasî, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
(4) (Değişik fıkra: 29/06/2005-5377 S.K./15.mad) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
(5) (Değişik fıkra: 29/06/2005-5377 S.K./15.mad) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin Madde hükümleri uygulanır.” Böyle bir durumun varlığında konu ile ilgili savcılığa suç duyurusunda bulunulması ve savcılığın konu hakkında tahkikat başlatmasının sağlanması kişilerin haklarını korumasını sağlayacak ve gelecek ihlallerin oluşmasını engelleyecektir.
Facebook ve diğer sosyal paylaşım sitelerinde başkasına ait şifreleri çalmanın, fotoğraf ve bilgileri kullanmanın cezası nedir? Eski sevgilimiz uygunsuz fotoğraflarımızı ya da videolarımızı Facebook’ta paylaşırsa ne yapmamız gerekir? Kanuni haklarımız nelerdir?
İnternet ortamında oluşturulan profillerde kişinin özel hayatına ilişkin birtakım bilgiler, fotoğraflar veya videoların paylaşılması TCK’da özel hayatın gizliliğinin ihlalini suç olarak tanımladığı gibi bu tür görüntülerin veya seslerin oluşturulan sahte profil veya sahte grup hesapları aracılığıyla ifşa edilmesi durumunda, faile TCK 134/2 gereği bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilebilecektir.
Şöyle ki:
“(1) Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlâl eden kimse, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlâl edilmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
(2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, ceza yarı oranında artırılır.”
Böyle bir durumun varlığında konu ile ilgili savcılığa şikayetçi olunması veya suç duyurusunda bulunulması ve savcılığın konu hakkında tahkikat başlatmasının sağlanması kişilerin haklarını korumasını sağlayacak ve gelecek ihlallerin oluşmasını engelleyecektir.
Facebook’ta yasadışı örgüt sayfası açmak, seks ticareti amaçlı grup kurmak suç mudur?
İnternette çeşitli gruplar web sayfaları üyelik sistemine göre çalışmaktadır. Bu üyeliklerin organizasyonu bir yasadışı örgüt çalışması olursa TCK 220.maddeye göre suç teşkil eder. Madde metni şöyledir: “(1) Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması hâlinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, örgütün varlığı için üye sayısının en az üç kişi olması gerekir.
(2) Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanlar, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Örgütün silâhlı olması hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarısına kadar artırılır.
(4) Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlenmesi hâlinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezaya hükmolunur.
(5) Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarak cezalandırılır.
(6) Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan dolayı cezalandırılır.
(7) Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır.
(8) Örgütün veya amacının propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.”
Bu maddeye göre internet ortamında grup kurularak yapılan yayınlar basın ve yayın yolu olarak sayılacağından söz konusu maddenin sekizinci fıkrasına göre ceza ağırlaştırılır. Bu web sitelerine teröre destek verenler ile çocuk pornosu ve seks ve cinsel ilişki paylaşımına açık olanlar örnek verilebilir. Bunun yanı sıra TCK Müstehcenlik başlığı altında Madde 226’de:
“(1) a) Bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunların içeriğini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten,
b) Bunların içeriklerini çocukların girebileceği veya görebileceği yerlerde ya da alenen gösteren, görülebilecek şekilde sergileyen, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,
c) Bu ürünleri, içeriğine vakıf olunabilecek şekilde satışa veya kiraya arz eden,
d) Bu ürünleri, bunların satışına mahsus alışveriş yerleri dışında, satışa arz eden, satan veya kiraya veren,
e) Bu ürünleri, sair mal veya hizmet satışları yanında veya dolayısıyla bedelsiz olarak veren veya dağıtan,
f) Bu ürünlerin reklamını yapan,
Kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden kişi altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocukları kullanan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu ürünleri ülkeye sokan, çoğaltan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da başkalarının kullanımına sunan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımına sunan veya bulunduran kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(5) Üç ve dördüncü fıkralardaki ürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayınlanmasına aracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(6) Bu suçlardan dolayı, tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(7) Bu madde hükümleri, bilimsel eserlerle; üçüncü fıkra hariç olmak ve çocuklara ulaşması engellenmek koşuluyla, sanatsal ve edebi değeri olan eserler hakkında uygulanmaz.”
Türk Ceza Kanununun “Fuhuş” başlığını taşıyan 227. maddesi çocuk veya yetişkin bir kimseyi fuhşa özendiren, bunun yolunu kolaylaştıran, barındıran ve insan ticareti yoluyla ülkeye sokan, fuhşa sürükleyen kişilerin eylemlerini “suç” saymakta ve cezalandırmaktadır. Hile, tehdit, cebir yolu ile bir kimsenin çaresizliğinden yararlanarak, bir kimseyi fuhuş yapmaya sürükleyen kişiler ile söz konusu eylemlerin eş, ana-baba, kardeş, eşin ana-babası ya da bir kimseyi yasal açıdan koruma görevini üstlenmiş olanlar tarafından yaptırılması durumunda ise ağırlaştırıcı cezalar verilmesini öngörmektedir. Şöyle ki:
“ (1) Çocuğu fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran, bu maksatla tedarik eden veya barındıran ya da çocuğun fuhşuna aracılık eden kişi, dört yıldan on yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu suçun işlenişine yönelik hazırlık hareketleri de tamamlanmış suç gibi cezalandırılır.
(2) Bir kimseyi fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temin eden kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Fuhşa sürüklenen kişinin kazancından yararlanılarak kısmen veya tamamen geçimin sağlanması, fuhşa teşvik sayılır.
(3) (Mülga fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.45.md)
(4) Cebir veya tehdit kullanarak, hile ile ya da çaresizliğinden yararlanarak bir kimseyi fuhşa sevk eden veya fuhuş yapmasını sağlayan kişi hakkında yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.
(5) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan suçların eş, üstsoy, kayın üstsoy, kardeş, evlât edinen, vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruma ve gözetim yükümlülüğü bulunan diğer kişiler tarafından ya da kamu görevi veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(6) Bu suçların, suç işlemek amacıyla teşkil edilmiş örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(7) Bu suçlardan dolayı, tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(8) Fuhşa sürüklenen kişi, tedaviye veya psikolojik terapiye tâbi tutulabilir.” Bunların yanı sıra TCK madde 77’e göre zorla fuhşa sevk etme insanlığa karşı suç sayılır. Ayrıca TCK madde 80 kapsamında bireyin bir yerden başka bir yere götürülmesi, zorla çalıştırılması, fuhuş yapmaya zorlanması, tutsaklığa eşit muamelelere maruz bırakılmasını İnsan Ticareti kapsamında değerlendirmiştir. Bu kapsamda faaliyet gösterenlerin bu suçlar altında cezalandırılacağı belirtilmiştir.
Anayasamız gereği tarafı olduğumuz uluslararası sözleşmeler de iç hukukumuzda uygulanır. Bu hususta dikkate alınması gereken diğer sözleşmeler şöyledir: İnsan Ticaretinin ve İnsanların Fuhuş Yoluyla Sömürülmesinin Yasaklanmasına Dair Sözleşme, Medeni ve Siyasal Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, Ticari Seks ve İnsan Hakları Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşme, Ekonomik ve Sosyal Haklar Sözleşmesi ve CEDAW gibi…
Sanal suçlar nelerdir? Bu konuda anayasada yapılması gereken değişiklikler nelerdir? Sanal suçlara karşı hükümetler vatandaşları koruyor mu?
Sanal suçları bilişim suçları olarak adlandırılır. Şöyle ki; bilişim suçları bilgisayar, cep telefonu gibi her türlü teknolojinin kullanılması ile işlenilen suçlardır. Suçların türleri günden güne değişiklik göstermekle birlikte TCK’da bilişim suçları yan başlığı altında değerlendirilmelerinin yanı sıra, yine TCK’ya göre suç teşkil edecek tüm diğer suçları da kapsayabilmektedir. Suçların işleme şekillerine göre TCK kapsamındaki suçlardan birinin kapsamında değerlendirilir. Şöyle ki; bunlarla sınırlı olmamak üzere hakaret, başkalarının adına e-mail göndererek ticari ve özel hayatın zedelenmesi, kişisel ve kurumsal bilgisayarlara yetkisiz erişim ile bilgilerin çalınması, pornografik CD kopyalamak satmak, küfür, kredi kartı yolsuzlukları, sahte belge basımı, bilgilerin çalınması gibi. TCK’da Bilişim Sistemine girme konusunda şunlar dile getirilmiştir:
“ (1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”
Ayrıca Bilişim Sistemlerinin engellenmesi, bozulması ve verilerin yok edilmesi veya değiştirilmesi konusunda verilecek cezalar 244. Maddede şöyle dile getirilmiştir:
“(1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması hâlinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.” Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması da bilişim suçlarındandır. Bu bakımdan TCK 245. Madde’de müeyyideleri hususunda şunlar söylenmiştir:
“(1) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Birinci fıkrada yer alan suçun; a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın, c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin,
Zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
(5) (Ek fıkra: 06/12/2006 - 5560 S.K.11.md) Birinci fıkra kapsamına giren fiillerle ilgili olarak bu Kanunun malvarlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır.” Sanal suçlarla karşılaştığımızda ne yapmamız gerekiyor? Böyle bir durumun varlığında başvuru yapılabilecek ilgili idare var ise bildirilmelidir. Ayrıca konu ile ilgili savcılığa şikayetçi olunması veya tüm deliller ile birlikte suç duyurusunda bulunulması ve savcılığın konu hakkında tahkikat başlatmasının sağlanması kişilerin haklarını korumasını sağlayacak ve gelecek ihlallerin oluşmasını engelleyecektir.
Facebook’ta kişisel güvenliğimiz ve itibarımız için nelere dikkat etmemiz gerekiyor?
Hangi oranda ne kadar özel bilgilerin kimlerle paylaşıldığına, eğlenceli görülebilecek yorumların kimler tarafından görülebileceğine, sosyal sitede hitap edilen arkadaş kitlesinin kendi dünyalarında ne gibi yanlış yorumlarının kaynağı olabileceğine dikkat edilmesi gerekir. Sosyal ağlar doğru yönetilmelidir. Şöyle ki; profilde belirli güvenlik ayarları uygulanmalı, kişisel ve profesyonel arkadaşlıklar karıştırılmamalıdır. Ayrıca güvenliği arttırmak için aynı şifreler kullanmamalı ve belirli aralıklarda şifreler değiştirilmelidir. Kaynağı bilinmeyen dosyalar sosyal paylaşım sitesinden yüklenmemelidir. Bunun yanı sıra unutulmaması gereken internete yüklenen resim, yazı gibi sayısal içeriklerin hiçbir zaman tam anlamıyla kaybolmadığı ve yıllar sonra başka yerlerden bu verilerin karşınıza çıkabileceğidir.
0 yorum:
Post a Comment